نحوه ضد زلزله کردن ساختمان
همه ما میدانیم که کشور ایران ازجمله کشورهای زلزله‌خیز بوده و هرساله شاهد زلزله در نقاط مختلف کشور هستیم؛ بنابراین همین امر می‌تواند عاملی مهم برای توجه ویژه به بحث ضد زلزله کردن ساختمان‌ها بخصوص انواع مسکونی آن باشد.ممکن است عملیات ضد زلزله کردن ساختمان در هنگام اجرا و ساخت یک واحد ساختمانی ما را متحمل هزینه‌های بیشتر نماید، اما از طرفی اعمال چنین تمهیداتی مسلماً می‌تواند از هرگونه خسارات جبران‌ناپذیری در آینده جلوگیری نماید. پس با ما همراه باشید تا بیشتر بدانیم.
آشنایی با سازوکار پدیده‌ای به نام زلزله
جالب است بدانید که کره زمین از سه لایه اصلی تشکیل‌شده است که به ترتیب پوسته، گوشته و هسته نامیده می‌شود. بیرونی‌ترین سطح کره زمین که ما بر روی آن قرارگرفته‌ایم پوسته است و پوسته از صفحات سنگی سختی تشکیل‌شده است که بر روی گوشته قابلیت حرکت و لغزش دارند. درواقع گوشته دارای مواد مذاب داغ بوده و به همین دلیل صفحات پوسته زمین به‌راحتی بر روی آن سر می‌خورد. حال اگر دو یا چند صفحه با یکدیگر تلاقی پیدا کنند، به این نقطه تلاقی گسل می‌گویند. به‌طورکلی صفحات سنگی پوسته زمین ثابت نیستند و در طول سال‌های متوالی به‌آرامی بر روی گوشته حرکت می‌کنند. حال اگر صفحات برای مدتی حرکتی نداشته باشند، انرژی درونشان ذخیره می‌شود، در چنین حالتی در صورت حرکت صفحات این انرژی جمع شده در آنها به‌شدت تخلیه‌شده و عاملی برای زلزله می‌باشد.
مقاوم‌سازی ساختمان در برابر زلزله
به‌طورکلی مقاوم‌سازی را می‌توان به مفهوم بالا بردن مقاومت یک سازه در برابر نیروهای وارده دانست و طبیعتاً مراد از این نیروهای وارده بر ساختمان‌ها نیروهای ناشی از زلزله است؛ اما باید در نظر داشت که از دیدگاه علمی، مقاوم‌سازی واژه کاملاً صحیحی بدین منظور نیست، زیرا اگر منظور بهبود عملکرد اجزای سازه (ساختمان) در برابر نیروی زلزله باشد، بهسازی و در حالت خاص برای نیروی زلزله، بهسازی لرزه‌ای اصطلاح مناسب‌تری خواهد بود.
ویژگی‌های یک ساختمان ضد زلزله
مسلماً ساخت یک ساختمان ضد زلزله با استفاده از مصالح سبک می‌تواند رویه بسیار مناسبی در باب ضد زلزله کردن یک سازه باشد؛ اما باید در نظر داشته باشید که این راهکار تنها روش کارگشا نبوده و موارد دیگری نیز در راستای بهبود یک ساختمان در مواجه با زلزله وجود دارد که شامل:
۱. سبک بودن ساختمان
همان‌طور که میدانید آجر یا بلوک‌های بتنی به علت وزن بسیار بالایی که دارند معمولاً از کم‌ترین مقاومت در برابر زلزله برخورد بوده و وقتی نیروی ناشی از زلزله آغاز می‌شود، به‌راحتی دیوارها فروریخته و بعد سقف ریزش می‌کند؛ بنابراین شاید ازجمله مهم‌ترین ویژگی‌های یک ساختمان ضد زلزله سبک بودن آن است.
۲. به‌کارگیری مصالح و تکنیک‌های جدید
امروزه عرصه ساخت‌وساز با مصالح و تکنیک‌های به‌روز و پیشرفته‌ای مواجه شده است؛ بنابراین اختراع و بهره‌مندی از مصالح و تکنیک‌های جدید در طراحی ساختمان، می‌تواند تأثیر شگرفی بر مقاومت خانه‌ها در برابر زلزله گذارد و مرگ‌و‌میر ناشی از زمین‌لرزه را به‌شدت کاهش دهد.
۳. اهمیت دادن به اتصالات صحیح
به‌طورکلی یک ساختمان ضد زلزله دارای اتصالات صحیحی است که به‌خوبی توانایی تحمل لرزش‌های ناشی از زلزله را داشته و مسلماً دیر‌تر فرومی‌ریزد تا به ساکنین فرصت خروج از بنا را دهد؛ بنابراین در بیان ویژگی ساختمان‌های ضد زلزله می‌توان اتصالات صحیح را نیز ازجمله ویژگی‌های قابل‌توجه نام برد.
۴. انعطاف‌پذیری در ساختمان
انعطاف مصالح یک ساختمان سبب می‌شود که هنگام وارد شدن فشار و وزن بالا به آن، شکستگی رخ ندهد و تغییر شکل خطرناکی در ساختمان ایجاد نگردد. در این میان یکی از مصالحی که این ویژگی را به بهترین شکل اجرا می‌کند، تری دی پانل است. جالب است بدانید که تری دی پانل سازه‌ای می‌باشد که از چندلایه متصل‌به‌هم تشکیل‌شده که هرکدام خاصیت فیزیکی و مکانیکی دارند. لازم به ذکر است که امروزه تری دی پانل جایگزین مناسبی برای مصالح سنتی مثل آجری و سیمانی است.
۵. نظم در ساخت‌وساز
بر همگان کاملاً واضح است که سازه‌ی منظم انرژی زلزله را به‌صورت یکنواخت در کل ساختمان پخش می‌کند و سبب می‌شود ساختمان به‌یک‌باره فرونریزد؛ بنابراین نظم در ساخت‌وساز یک بنا می‌تواند کلید مهمی در یک اجرای موفق باشد.
۶. داشتن نقشه اصولی و مهندسی
یک ویژگی ساختمان‌های ضد زلزله این است که طبق نقشه اصولی ساخته می‌شوند و پی‌ریزی آنها و همچنین کلیه مراحل ساختشان به‌خوبی رعایت شده و تحت نظارت متخصصین امر صورت می‌پذیرد.
