نام زلزله ، ناخواسته صحنه آوار ساختمان هایی که بر سر مردم ریخته شده را در ذهن تداعی می کند . در ایران که یکی از زلزله خیز ترین کشورهای دنیاست ، نیازی به تداعی و تخیل نیست ، همه ما در طول عمر خود زلزله هایی را تجربه می کنیم و چه بسا در محل وقوع زلزله های بزرگ حضور داریم ، شما قطعا زلزله بم و زلزله کرمانشاه را حداقل از تلویزیون شاهد بوده اید ، در واقع این زلزله نیست که انسانها را به کام مرگ می برد ، علت اصلی مرگ هزاران نفر از انسان های بی گناه ، ساختمان های غیر استاندارد و مهندسی نشده هستند که با کمترین تکانی بر سرمان می ریزند و فاجعه می آفرینند .
در تعریف ساختمان های ضد زلزله ساختمان هایی هستند که در اثر وقوع زلزله خرابی کمتری متوجه آن ها می شود و ضد زلزله بودن یک ساختمان به معنی این نیست که در اثر وقوع زلزله هیچ آسیبی به ساختمان وارد نمی شود . در حقیقت بهتر است بگوییم ساختمان های سازگار با زلزله چزاکه در عمل ساختمان ضد زلزله نداریم .
- سبک بودن ساختمان : آجر یا بلوک های بتنی به علت وزن بسیار بالایی که دارند از کم ترین مقاومت در برابر زلزله برخوردارند. این در این نوع ساختمان ها وقتی نیروی ناشی از زلزله آغاز می شود ، دیوارها فرو ریخته و بعد سقف ریزش می کند . یک ویژگی ساختمان های ضد زلزله سبک بودن آن ها است.
- به کار گیری مصالح و تکنیک های جدید : پیشرفت در زمینه ساخت و ساز و اختراع مصالح و تکنیک های جدید در طراحی ساختمان تأثیر شگرفی بر مقاومت خانه ها در برابر زلزله می گذارد و می تواند مرگ و میر ناشی از زمین لرزه را به شدت کاهش دهد.
- اهمیت دادن به اتصالات صحیح : یک ساختمان ضد زلزله دارای اتصالات صحیحی است که به خوبی توانایی تحمل لرزش های ناشی از زلزله را دارد و دیر تر فرو می ریزد. بنابراین در بیان ویژگی ساختمان های ضد زلزله می توان اتصالات صحیح را نام برد.
- انعطاف پذیری در ساختمان : انعطاف مصالح یک ساختمان سبب می شود که هنگام وارد شدن فشار و وزن بالا به آن شکستگی رخ ندهد و تغییر شکل ایجاد نگردد . یکی از مصالحی که این ویژگی را به بهترین شکل دارا است تری دی پانل است.
- نظم در ساخت و ساز : ویژگی مهم دیگر ساختمان ضد زلزله نظم ساختمان است به این معنی که توزیع جرم ، مقاومت و سختی به گونه ای باشد که هنگام اعمال نیروی زلزله حرکت جانبی ساختمان یکنواخت باشد . سازه ی منظم انرژی زلزله را به صورت یکنواخت در کل ساختمان پخش می کند و سبب می شود ساختمان به یکبار فرو نریزد .
- داشتن نقشه اصولی و مهندسی : یک ویژگی ساختمان های ضد زلزله این است که طبق نقشه اصولی ساخته می شوند و پی ریزی آن ها و همچنین کلیه مراحل ساخت آن ها به خوبی رعایت شده و تحت نظارت یک شخص متخصص می باشد.
مشهورترین ساختمان های ضد زلزله جهان
ساختمان یوتا استیت کپیتول : ساختمان اداری ، شامل ۲۸۰ جداساز پایه لاستیکی روکش‌دار است که به شکل یک شبکه به کمک صفحات فولادی در پی ساختمان نصب شده‌اند. در صورت وقوع زلزله، این جداساز‌های پایه به صورت عمودی مقاوم شده و به ساختمان کمک می‌کنند تا به آرامی به جلو و عقب حرکت کند .
فرودگاه بین‌المللی صبیحه گوکچن : استانبول در میانه سه صفحه تکتونیکی قرار گرفته است که هرلحظه می‌توانند زلزله‌ای بزرگ و ویرانگر را ایجاد کنند . از این رو فرودگاه بین‌المللی صبیحه نه تنها می‌تواند در برابر زلزله‌ای ۸ ریشتری مقاومت کند ، بلکه به گونه‌ای طراحی و بنا شده‌است که پس از وقوع چنین زلزله‌ای می‌تواند بلافاصله کار خود را از سر بگیرد.
تایپه ۱۰۱ : این بنا که به مرکز تجاری جهانی تایپه نیز شهرت دارد، آسمانخراشی واقع در منطقه تایپه در چین است که یکی از مرتفع‌ترین ساختمان های جهان است . در نزدیکی بالای این بنا یک گوی بزرگ قرار گرفته که با استفاده از کابل‌های فولادی در بنا معلق است و در زمان وقوع زلزله این توده معلق مانند یک آونگ عمل کرده و در جهت مخالف حرکت سازه حرکت می‌کند و به این شکل اثر ارتعاشات و انرژی زلزله یا طوفان را خنثی می‌کند.
برج خلیفه : برج خلیفه ، شهری عمودی بالاتر از ابرها ، مرتفع‌ترین سازه مصنوعی و دست‌ساز بشر که در دبی امارات واقع شده ، توانایی تحمل زلزله‌ای به شدت ۵ ٫ ۵ تا ۷ ریشتر را دارد .
برج یوکوهاما : دومین بنای بلند ژاپن ، این بنا روی غلطک‌های ساخته شده تا در زمان وقوع زلزله ، به جای لرزیدن ، روی غلطک‌ها بلغزد .
برج بانک آمریکا : در لس‌آنجلس کالیفرنیا ، یکی از مرتفع‌ترین سازه‌ها در ایالت زلزله‌خیز کالیفرنیا و مقاوم به زلزله تا 8.3 ریشتر !
- هرم ترانسمریکا ، سانفرانسیسکو
- برج‌های پتروناس ، کوالالامپور
- برج جنوبی وان رینکون هیل ، سانفرانسیسکو
- مرکز سیتی‌کورپ ، منهتن آمریکا
